27. | Impact PAS-uitspraak |
|---|
Risico | Het pakket aan maatregelen om de stikstofemissies en -deposities te laten dalen komt onvoldoende (snel) tot uitvoering of levert niet de gewenste uitkomsten op en/of belemmert in te hoge mate economische en maatschappelijke ontwikkelingen (o.a. ontwikkeling en verduurzaming havenindustrieel complex, woningbouwopgave en bereikbaarheid). |
|---|
Oorzaken | - Europese verplichting in het kader van de Vogel- en Habitatrichtlijn om natuurinstandhoudingsdoelen te halen en daarmee natuur te beschermen.
- Forse overbelasting stikstofdepositie in de Natura 2000-gebieden in Zuid-Holland, specifiek de twaalf stikstofgevoelige gebieden en het nog onvoldoende dalen van stikstofdeposities.
- Te weinig (Rijks)middelen die in Zuid-Holland zorgen voor maatregelen om stikstofdeposities te reduceren.
|
|---|
Gevolg(en) | - De wettelijke omgevingswaarden (Wet stikstofreductie en natuurverbetering) worden niet gehaald en de Natura 2000 gebieden kunnen niet in goede staat van instandhouding worden gebracht.
- De vergunningverlening en de houdbaarheid van vergunningen zijn kwetsbaar.
- Voorgenomen plannen (waaronder woningbouw en economische projecten) gaan niet door, lopen vertraging op en/of projecten komen (tijdelijk) stil te liggen en/of worden aangevochten in juridische procedures.
- Omgevingsdiensten: fluctuaties / (tijdelijke) stijging werklast / capaciteitsbehoefte t.b.v. uitvoering vergunningverlening en handhaving Wet Natuurbeheer.
|
|---|
Achtergrond-informatie | De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 29 mei 2019 het gebruik van de Programma Aanpak Stikstof (PAS) als kader voor ‘toestemmingsbesluiten’ verboden aangezien de PAS in strijd met de Habitatrichtlijn is vastgesteld. Dat heeft direct gevolgen voor het vaststellen van plannen, projecten én voor vergunningverlening als die kunnen leiden tot een toename van de uitstoot van stikstofoxiden of ammoniak. Die stoffen komen vrij bij alle verbrandingsprocessen en door ammoniakemissies in de landbouw. De voornaamste bronnen zijn verkeer, industrie, landbouw en bronnen uit zee (algen en scheepvaart).
De uitspraak heeft betrekking op projecten van gemeenten, waterschappen, private partijen en de provincie in Zuid-Holland. Het merendeel van deze projecten betreft woningen; daarnaast betreft het bedrijventerreinen, industrie, landbouw en infrastructuur. Daarmee staan ook het realiseren van beleidsambities t.a.v. met name woningbouw, bereikbaarheid, economie, waterveiligheid en transitie landbouw onder druk. Inmiddels kunnen vergunningen op diverse manieren verleend worden, bijvoorbeeld via de ruimte in het Stikstofregistratiesysteem of via salderen. |
|---|
Maatregelen | - Deelnemen in landelijke werkgroepen met de twaalf provincies én het Rijk om ontstane problematiek in kaart te brengen en te adviseren over oplossingen en de te nemen maatregelen in het kader van de Wet stikstofreductie en Natuurverbetering (2021), alsmede het opstellen van een gebiedsplan (definitief gereed 2023).
- Gezamenlijk met de andere elf provincies en de ministeries van LNV en I&W het zorgdragen dat de stikstofbank gevuld wordt door private partijen dan wel overheden.
- Werken aan stikstofemmissiereductie in actielijnen en gebiedsgerichte aanpak en natuurherstel om zo de overbelasting van stikstof op Natura 2000-gebieden te verminderen.
- Treffen van benodigde (salderings-)maatregelen bij de aanleg en vernieuwing van infrastructuurprojecten om te voldoen aan de wettelijke drempelwaarde.
- Analyseren van provinciale beleidsopgaven waarbij sprake is van stikstofbijvangst om mogelijk te gebruiken voor opgaven die stikstofruimte nodig hebben.
- Opstellen en uitvoeren van stappenplan / lijst van te nemen maatregelen naar mate van effectiviteit gericht op de drie sporen in de gebiedsgerichte aanpak, namelijk van natuurdoelanalyses, bronnenaanpak en koppeling provinciale opgaven.
- Natuurontwikkeling versnellen om te voldoen aan de internationale verplichtingen om de natuur te behouden.
- Regievoeren op gebiedsgerichte aanpak met stakeholders gericht op stikstofreductie en natuurherstel.
|
|---|
Status risico | Het parlement heeft de Wet stikstofreductie en natuurherstel in januari 2021 aangenomen, waarmee afspraken zijn gemaakt voor vermindering van stikstofdepositie en extra financiële middelen voor bronmaatregelen en natuurherstel. In 2020 is het Stikstofregistratiesysteem (SSRS) vastgelegd waarmee, naast andere vormen van salderen, vergunningen voor woningbouw verleend zijn. In 2021 is de provinciale stikstofbank en de stikstofbank voor het Havenindustrieel complex opgericht. Tevens zijn beleidsregels salderen vastgesteld waarmee door middel van verleasen en extern salderen vergunningen verleend kunnen worden voor nieuwe projecten. Vanwege de forse overbelasting van stikstof op Natura 2000-gebieden zullen veel nieuwe activiteiten en projecten nog te maken krijgen met vertraging of kan het mogelijk zijn dat geen vergunning verleend kan worden. Vooralsnog zijn in de Begroting 2021 extra middelen opgenomen voor onderzoek en proceskosten ten behoeve van de uitvoering van de beheersmaatregelen. Eventuele gevolgschade in de vorm van cofinanciering met het Rijk van bronmaatregelen of natuurherstel of bijdragen van de provincie aan maatregelen om woningbouw mogelijk te maken is nog onzeker en voorstellen daarvoor zijn bij Voorjaarsnota 2021 in begroting opgenomen. Ook voor begroting 2022 wordt voorgesteld om middelen beschikbaar te stellen voor proceskosten, voor het uitvoeren (of laten uitvoeren) van stikstofreducerende maatregelen en voor eventuele cofinanciering voor projecten die zorgen voor stikstofreductie. |
|---|
