Inventarisatie risico's en benodigde weerstandscapaciteit
In deze paragraaf worden de netto strategische risico’s toegelicht die de benodigde weerstandscapaciteit bepalen. Vanaf begrotingsjaar 2019 wordt bij het inventariseren van risico’s nadrukkelijk aandacht besteed aan de relatie tussen de risico’s en de risicobuffers binnen de begrotingsprogramma’s. Dit heeft ertoe geleid dat er een onderscheid is gemaakt tussen beleidsmatige risico's, die (nog) geen financiële afdekking behoeven vanuit de algemene reserve, en de financiële risico's, die worden meegenomen voor het bepalen van het weerstandsvermogen. De beleidsmatige risico’s zijn opgenomen vanwege politiek/bestuurlijke importantie en/of om de ontwikkeling van deze risico’s in relatie tot de aangehouden buffers op het niveau van de begrotingsprogramma’s te kunnen blijven volgen.
Toelichting op de inventarisatie van de risico's
Dit zijn de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de laatste actualisatie van de risico’s in Jaarrekening 2020:
- Waardeontwikkeling grondaandeel Zuidplas (#14): het risico (netto effect) is licht gestegen met € 0,2 mln vanwege actualisatie van de boek- en marktwaardes. Hier staat tegenover dat de provinciale verliesvoorziening van € 6,9 mln is vervallen naar aanleiding van de getekende Bestuursovereenkomst en de Koopovereenkomst.
- Natuuropgave realiseren binnen wettelijke verplichting (#15): dit risico is verbreed van de natuuropgave Natuurnetwerk Nederland naar ook de Natura 2000 opgave.
- De Europese Commissie kan subsidiabiliteit van uitgaven betwisten (programma periode 2014-2020) (#17): dit risico (netto effect) is gedaald met € 1,4 mln vanwege een afname van lopende subsidies en een kleinere kans van optreden door de gebleken werking van getroffen maatregelen.
- Doorlevering gronden TBO’s (#21): dit risico is als PM opgenomen, aangezien de kans op het optreden als nihil wordt ingeschat; op het moment van optreden is het financiële gevolg niet eenduidige te kwantificeren.
- Claims op subsidieregeling bedrijventerreinen (#23): het risico (netto effect) is gestegen met € 0,3 mln door een herijking van kans en risico.
- Rijksbijdrage subsidieregeling MIT (#32): het risico (netto effect) is gedaald met € 0,4 mln door een neerwaartse bijstelling van de bijdrage van het Rijk.
- Procedures Bibob (#33): dit is een nieuw risico. Het betreft het risico dat d erden juridische- en bezwaarprocedures aanspannen tegen de provincie naar aanleiding van de uitvoering van de Wet Bibob. Dit risico is gekwantificeerd op een kans van 0-25% en een maximale schade van € 8 mln.
- Geen aflossing van garantstellingen (#19): het risico is met € 0,7 mln gedaald vanwege een neerwaartse bijstelling van de garantstellingen van € 5,9 mln.
De totaal benodigde incidentele weerstandscapaciteit is gedaald van € 14,7 mln naar € 12,5 mln. De totaal benodigde structurele weerstandscapaciteit is ongewijzigd en bedraagt € 4,8 mln.
Nr. | Beleidsmatige risico’s | Beleidsdoel | |
|---|---|---|---|
1 | Schadeclaims vergunningverlening ontgrondingen | s | 7.1 |
2 | Renterisico | s | 8 |
4 | Risico’s PMR | i | 5.1 |
5 | Deelnamerisico ROM-D Capital B.V. | i | 4.1 |
6 | Deelnamerisico InnovationQuarter | i | 4.1 |
8 | Meerkosten als gevolg van onverwachte incidenten bij projecten in uitvoering | i | 2.1 |
9 | Risico’s informatieveiligheid | i | 8.1 |
10 | Risico gekoppeld aan de provinciale opgave Energietransitie | i | 3.2 |
15 | Financiële gevolgen NNN/UPG | s | 5.1 |
21 | Doorlevering gronden TBO’s | i | 5.1 |
27 | Impact PAS-uitspraak | i | 1 |
28 | Opbrengstverliezen OV | i | 2.1 |
Nr. | Financiële risico’s (geprioriteerd op netto effect) | Max. schade | Kans van optreden | Effect netto (i) | Effect netto (s) | Beleids- doel | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
22 | Meerkosten a.g.v. onverwachte incidenten areaal | i | 25 | 0-25% | 3,1 | 2.2 | |
14 | Waardeontwikkeling grondaandeel Zuidplas | i | 22,2 | 0-25% | 2,8 | 6.3 | |
16 | BRZO / RIE-bedrijven kunnen niet meer aan vergunningplicht voldoen | s | 15 | 0-25% | 1,9 | 7.1 | |
18 | Omgevingsrisico’s vergunningverlening, toezicht en handhaving | s | 5 | 25-50% | 1,9 | 7.1 | |
19 | Geen aflossing van garantstellingen | i | 11,1 | 0-25% | 1,4 | 8 | |
25 | Informatieverzoeken Wob | i | 3 | 25-50% | 1,1 | 1.1 | |
33 | Procedures Bibob | i | 8 | 0-25% | 1,0 | 1.1 | |
31 | Financiële afwikkeling herindeling Vijfheerenlanden | i | 7,5 | 0-25% | 0,9 | 1.1 | |
32 | Rijksbijdrage subsidieregeling MIT | i | 6,5 | 0-25% | 0,8 | 4.1 | |
23 | Claims op subsidieregeling bedrijventerreinen | i | 5,25 | 0-25% | 0,7 | 4.2 | |
12 | Lagere uitkering provinciefonds | s | 5 | 0-25% | 0,6 | 8 | |
17 | De Europese Commissie kan subsidiabiliteit van uitgaven betwisten (programma periode 2014-2020) | i | 4,035 | 0-25% | 0,5 | 4.1 | |
13 | Lagere opbrengst MRB | s | 3 | 0-25% | 0,4 | 8 | |
7 | Invoering Omgevingswet | i | 1 | 0-25% | 0,1 | 6.2 | |
30 | Deelnamerisico ONW | i | 0,6 | 0-25% | 0,1 | 6.3 | |
20 | Aansprakelijkheidsrisico ingeleend personeel | s | 0,25 | 0-25% | 0,03 | 8 | |
Totaal | 12,5 | 4,8 |
Beschikbare weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen
Het weerstandsvermogen drukt uit of de provincie voldoende weerbaar is voor het opvangen van risico’s.
Dit wordt berekend door de middelen die de provincie beschikbaar heeft c.q. kan maken (de zogenaamde weerstandscapaciteit) te delen door de omvang van de risico’s. Hierbij maken we een onderscheid tussen structureel weerstandsvermogen en incidenteel weerstandsvermogen.
Structurele weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen
De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit de zogenaamd onbenutte belastingcapaciteit. Dat is het verschil tussen de inkomsten uit de opcenten MRB tegen het voorgestelde tarief (91,8 opcenten) en wat de inkomsten zouden zijn als de provincie Zuid-Holland het wettelijke maximumtarief zou heffen (in 2022 is het wettelijk maximumtarief voor de opcenten 118,4).
De onbenutte belastingcapaciteit bedraagt in 2022 € 101,7 mln. De omvang van de structurele risico’s bedraagt € 4,8 mln.
structurele weerstandsvermogen | = structurele weerstandscapaciteit | / de omvang van de structurele risico’s |
|---|---|---|
21,3 | = 101,7 | / 4,8 |
Het structurele weerstandsvermogen bedraagt “21,3”. Dit is ruim meer dan de waarde die de provincie Zuid-Holland nastreeft (namelijk een factor “2”). Het structurele weerstandsvermogen is nagenoeg gelijk aan de Jaarrekening 2020 (“21,2”).
Incidentele weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen
De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit de algemene reserve. Deze bedraagt € 151 mln. Daar staat € 12,5 mln aan risico’s tegenover.
incidentele weerstandsvermogen | = incidentele weerstandscapaciteit | / de omvang van de incidentele risico’s |
|---|---|---|
12,6 | = 157 | / 12,5 |
Dat betekent dat het incidenteel weerstandsvermogen “12,6” bedraagt. Dat is ruim meer dan de streefwaarde van de provincie Zuid-Holland (namelijk een factor “2”) en een stijging ten opzichte van Jaarrekening 2020 (“6,5”). Deze stijging is te verklaren door een daling van de risico’s (van € 14,7 mln naar € 12,5 mln) en een toename van de algemene reserve (van € 95 mln naar € 157 mln).